بناهای شگفت انگیز در اسطوره های ایرانی

کاخ شاهی شهر هگمتانه (همدان امروزی)، نخستین پایتخت ایران (سال 700 پیش از میلاد). این تصویر در سنگ نوشته‌های آشوریان برجای مانده است. هرودوت کنگره‌های 7 دیوار هگمتانه را آنگونه که در این تصویر می‌بینید در هفت رنگ توصیف کرده است.

در داستان« کاوس آراستن جهان را» می خوانیم کاوس شاه پس از نجات از دست شاه هاماوران و بیرون راندن افراسیاب از ایران دست به کار ساخت بنایی شگفت انگیز در البرز کوه می شود که داستان را می توانید از اینجا بخوانید.

 


دکتر میر جلال الدین کزازی در این باره در نامه باستان جلد دوم صفحه 525 می نویسند:


یکی از ویژگی های بنیادین، در اسطوره های ایرانی ، ساختن بناهایی شگفت و فراسویی است؛ نامدارانی نمادین چون جمشید و فریدون و کاوس و سیاوش و کیخسرو چنین بناهایی را پی افکنده اند و بر افراشته اند، حتی چهره های اهریمین چون دهاکِ مار دوش و افراسیاب تورانی نیز، در اسطوره های کهن به چنین کرداری شگرف دست یازیده اند.

از دید نماد شناسی ، پی افکند کاخ  ها و وَر هایی از این گونه می تواند بازتاب و نمودِ آرزویی پر شور و پایدار باشد که همواره در درازنای روزگاران جانِ مردم را می افروخته است وآنان را بر می انگیخته است که در جستجوی زندگی آرمانی بکوشندو بپویند؛ آن زندگانی که مرگ و بیماری و پیری و رنج و اندوه و ناتوانی  و مستمندی و بدی و هر آزاری از این دست آن را بر نمی آشفته است و تیره و دژم نمی داشته است.این آرمان و آرزوی شور انگیز که به دیرینگی آدمی است...



نظرات 2 + ارسال نظر
فرانک شنبه 29 مهر‌ماه سال 1391 ساعت 12:22 ب.ظ

درود پروانه گرامی و پرشور
راستی که ساختن بناها آن هم بناهایی خاص از رفتارهایی شگفت است که انسان از خود بروز می دهد. قبل از این که انسان به ساختن مکانی به عنوان ماوای خویش بپردازد ابتداقصری شگفت با کارکردهای جادویی بنا می کند. معبدی می سازد یا مکانی را مشخص می نماید که به طور ویژه معنا شود. آیا این کار برای تعیین قلمرو است؟ برای تثبیت قلمرو است؟ برای ابراز ماهیت قدرت است تا به رقبا بنمایاند؟ برای حفظ امنیت جمعی قبیله است؟ برای رهایی از ترس های ناشناخته است؟ برای خوشایند خدایان است؟ و پرسش هایی دیگر که واکاوی این پرسش ها نشان خواهد داد که تمام این موارد و سایر انگیزه های نامکشوف دیگر در این کار وجود دارد. جالب این جاست وقتی حیوانی مثلا شیر یا پلنگ یا خرس قلمروی برای خودش می یابد دست به اقدامی می زند که بی شباهت به رفتار آدمی در ساختن بناهای خاص نیست.حیوانات با پنجه کشیدن با ادرا کردن و بسیاری رفتار های دیگر قلمروشان را تعین می کنند که در واقع تعیین حریم است و اگر حیوانی به این حریم تجاوز کند مستحق مرگ است بناهای شگفت آدمی نیز یادآور همین حریم است. بنای هفت توی دیااکو پس از پایه گذاری سلسله ماد یادآور این حریم و بنای شگفت کاووس شاه پس از رهایی از بند شاه هاماوران است.

فرانک جان درود بر تو
پر شور! امیدوارم اینطور باشد!

چقدر قشنگ آنچه که ذهن مرا هم به خود مشغول ساخته این گونه کاویدی !

برایم جالب بود که هر چه گشتم دیدم هیچ مینیاتوریستی چه قدیم چه جدید دست به کشیدن کاخ کاوس نبرده!

مهدی فر زه دوشنبه 1 آبان‌ماه سال 1391 ساعت 12:53 ق.ظ http://jametajali.blogfa.com/post-621.aspx

سلام.

موفق و سلامت باشید.

سلام
سپاسگزارم.
شاد و تندرست باشید

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد