اسدی طوسی و فردوسی

به شهنامه فردوسی نغز گوی  /  که از پیش گویندگان برد گوی

بسی یاد رزم یلان کرده بود /  از این داستان یاد ناورده بود

نهالی بد این رسته هم زان درخت  /  شده خشک و بی بار و پژمرده سخت

من اکنون ز طبعم بهار آورم  /  مرین شاخ نو را به بار آورم

(اسدی طوسی - وفات 465 ه.ق. - گرشاسب نامه)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

ابن یمین فریومدی و فردوسی

سکه ای کاندر سخن فردوسی طوسی نهاد / تا نپنداری که کس از زمره ی فرسی نشاند

اول از بالای کرسی بر زمین آمدن زمین / او دگر بارش به بالا برد و بر کرسی نشاند

(ابن یمین فریومدی- وفات 769 ه.ق.)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

حسین مسرور و فرودوسی

  

حسین مسرور در ظهیرالدوله 

1347-1269   

 عکس از: اینجا

کجا خفته ای، ای بلند آفتاب / برون آی و بر فرق گردون بتاب

نه اندر خور توست روی زمین /  زجا خیز و بر چشم دوران نشین

کجا ماندی ای روح قدسی سرشت / به چارم فلک یا به هشتم بهشت؟

به یک گوشه از گیتی آرام تست / همه گیتی آکنده از نام تست

چو آهنگ شعر تو آید به گوش / به تن خون افسرده آید به جوش

ز شهنامه گیتی پر آوازه است / جهان را کهن کرد و خود تازه است

تو گفتی: "جهان کرده ام چون بهشت / ازین بیش تخم سخن کس نکشت"

ز جا خیز و بنگر کز آن تخم پاک / چه گل ها دمیده است برطرف خاک

نه آن گل که در مهرگان پژمرد / نخندیده بر شاخ، بادش برد

نه جور خزان دیده گلزار او / نه بر دست گلچین شده خار او

(حسین مسرور - وفات 1347 ه.ش. شعر فردوسی نامه - راز الهام)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

سعدی و فردوسی

چه خوش گفت فردوسی پاکزاد / که رحمت بر آن تربت پاک باد

میازار موری که دانه کش است / که جان دارد و جان شیرین خوش است

(سعدی - وفات 694 ه.ق - بوستان)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

امامی هروی و فردوسی

در خواب شب دوشین، من با شعرا گفتم: / کای یکسره معنیتان با لفظ بهم درسی

شاعر ز شما بهتر، شعر آن که نیکوتر؟ / از طایقه تازی وز انجمن فُرسی

آواز برآوردند، یک رویه به من گفتند: / فردسی شهنامه، شهنامه ی فردوسی

(امامی هروی - وفات 667 ه.ق. )

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

ظهیر فاریابی و فردوسی

ای تازه و محکم از تو بنیاد سخن / هرگز نکند چون تو کسی یاد سخن

فردوس مقام بادت ای فردوسی / انصاف که نیک داده ای داد سخن

(منسوب به ظهیر فاریابی - وفات 598 ه.ق. نقل از مجمل فصیحی خوافی)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

پل فور و فردوسی

"از پاریس پر باغ و حومه ی غرق گل آن، از نتردام آراسته به پنجره های پر نقش و نگار، از اوتوی، و بالاخره از ایل دوفرانس ما که قلب فرانسه و قبله امید من است، از سراسر زمین من، از همه  باغها و گلزارهای آنها و باغ لوکزامبورگ که هر شب پر از بلبلان فراوان می شود، از همه ی اینها در این شامگاه زمستان که با اعجاز شعر تغییر حال یافته و طبع من آن را به صورت بهار در آورده است، همراه بخارهای زمین که با نقش و نگار فراوان پیش روی ماه آسمان (که دلم می خواهد آن را ماهی ایرانی بنامم) می لغزند و به سوی بالا می روند. در این شامگاه که از جلوه ی زرناب سخن مجذوب شده، سرود مدح فردوسی به سوی آسمان بر می خیزد."

(پل فور Paul Fort ، قصیده ای به افتخار فردوسی ترجمه ی شجاع الدین شفا - نقل از کتاب ایران در ادبیات جهان)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

جامی و فردوسی

"فردوسی رحمه الله، وی از طوس است. و فضل و کمال او ظاهر. کسی را که چون شاهنامه نظمی بود، چه حاجت به مدح و تعریف."

(جامی - وفات 898 ه.ق.بهارستان)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

محمد عوفی و فردوسی

"فردوسی که فردوس فصاحت را رضوان و دعوی بلاغت را برهان بود، مقتدای ارباب صنعت و پیشوای اصحاب قطنت و مصداق این معنی، "شاهنامه" تمام است ... و شصت هزار بیت فردوسی گفته و داد سخن بداده وبرهان فضل نموده و جمله گذشتگان را در خجلت انداخته و آیندگان را در تک و پوی فکرت افکنده و کمال صنعت در آن، آن است که از اول تا آخر بر یک نسق رانده است و بر یک شیوه گفته و مختتم او ذوق مفتتح دارد و این کمال قدرت و استادی بود."

(محمد عوفی - وفات 635 ه.ق.لباب الانباب)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی

فروزانفر و فردوسی

کتاب شاهنامه که امروز یکی از خزاین لغت و گنجینه های فصاحت زبان ماست برای وسعت و قوت فکر و قدرت بیان و استواری طبع و اقتدار کلامی و احاطه ی تعبیری این استاد بزرگ بهترین نمونه و قوی ترین دلیل است و از آنجا می توان دانست که در گزارش معانی و پرداخت افکار، وی را چه مایه ی فراوان حاصل بود تا توانست آن داستان ها و معناهای سخت عبارت را به این صورت زیبا و در این الفاظ جزل و روان جلوه دهد.

فردوسی به پاکی اخلاق و عفت نفس و سخن بر همه ی شعرا فزونی و برتری دارد.

فردوسی وطن پرست بوده و به سرزمنی نیاکان خود ینی ایران بسیار عشق داشته و شور مخصوص آشکار می سازد.

(فروزانفر - وفات 1349 ه.ش.سخن و سخنوران)

 از نشریه جشنواره توس - 1354 به کوشش ضیاالدین سجادی